Hằng số gương máy toàn đạc của mỗi hãng là khác nhau. Khi sử dụng máy toàn đạc, chúng ta thường quên mất hằng số gương. Tuy nhiên, hằng số gương không chính xác sẽ dẫn tới kết quả đo sai lệch, đo lưới sai. Vậy hằng số gương máy toàn đạc là gì và cách kiểm tra hằng số gương như thế nào, hãy cùng xem trong bài viết dưới đây.
1. Hằng số gương máy toàn đạc là gì?
Hằng số gương chính là khoảng cách từ mặt phản xạ của gương đến tâm gương, hệ số này khi ta nhập vào máy toàn đạc sẽ được máy tự động tính toán để cho ra số liệu đo khoảng cách chính xác nhất.
Thông thường những hãng sản xuất gương toàn đạc thường đặt mặc định hằng số gương của hãng mình và đặt sẵn hệ số bù này vào trong máy, chẳng hạn như khi dùng máy toàn đạc điện tử Leica đo bằng gương Mini Leica thì có hằng số là +17.5mm, gương đơn Leica có hằng số là 0mm…
Nhưng khi dùng gương của các hãng khác thì hằng số gương này sẽ thay đổi. Vì vậy trong quá trình đo đạc, chúng ta vẫn nên kiểm tra lại hằng số gương để kết quả đo đạt độ chính xác cao nhất.
2. Công dụng của hằng số gương máy toàn đạc
Nguyên lý đo của máy toàn đạc điện tử là phương pháp xác định khoảng cách (độ dài) giữa hai điểm bằng sóng điện từ, phổ biến nhất là sóng vi mô và sóng hồng ngoại. Để thực hiện được phép đo này, người ta phải chuẩn bị một thiết bị đo khoảng cách điện tử và một gương phản xạ.
Sóng phát ra từ thiết bị đo khoảng cách điện tử đến gương phản xạ và quay trở lại, sau đó, máy sẽ tính được thời gian đi – về của sóng điện từ đó và đưa ra con số về khoảng cách hiện lên màn hình, con số được đưa ra theo công thức: Khoảng cách = Vận tốc x Thời gian.
Gương máy toàn đạc chính là thiết bị dùng để phản xạ tia sóng về đúng nơi mà nó được phát ra (cụ thể ở đây là máy toàn đạc).
Trên thực tế, tia sóng chỉ phản xạ đến mặt của gương toàn đạc. Điều này gây nên những sai số trên kết quả đo do mỗi loại gương toàn đạc sản xuất đều khác nhau, khoảng cách từ mặt phản xạ đến tâm gương cũng khác nhau.
Để giải quyết vấn đề này, các nhà sản xuất gương đã đưa ra một hệ số bù, đó chính là hằng số gương.
2. Bảng hằng số gương của một số dòng máy toàn đạc điện tử.
Dưới đây chúng tôi xin gửi tới bảng Hằng số gương của một số hãng máy toàn đạc điện tử như hằng số gương máy nikon, hằng số gương máy topcon, hằng số gương máy leica… để các bạn tiện tham khảo:
| HÃNG SẢN XUẤT | BẢNG HẰNG SỐ GƯƠNG | |||||||
| LOẠI GƯƠNG | ||||||||
| Gương Đơn | Gương Mini Leica | Gương giấy Leica | ||||||
| Leica | Pentax | Nikon | Topcon | Sokkia | Chuẩn (17.5 mm) | Lõm (0.0mm) | ||
| Máy Leica | 0 | 4 | 4 | 34 | 4 | 17.5 | 0 | 34 |
| Máy Pentax | -34 | -30 | -30 | 0 | -30 | -17.5 | 35 | 30 |
| Máy Nikon | 34 | 30 | 30 | 0 | 30 | 17.5 | 35 | 0 |
| Máy Topcon | -34 | -30 | -30 | 0(Lồi) or -30 | -30 | -17.5 | -35 | 10 |
| Máy Sokkia | -34 | -30 | -30 | -30 | -30 | -18 | -35 | 6 |
3. Cách kiểm tra hằng số gương.
Chọn vị trí bằng phẳng có độ cao đồng đều, đánh dấu 3 điểm thẳng hàng A,B,C cách đều nhau (AB=BC)
Thực hiện kiểm tra hằng số gương như sau:
- Cách 1: Kiểm tra bằng thước thép.
Chỉnh hằng số gương trong máy toàn đạc về 0mm.
Cân máy tại A, sau đó đo cạnh bằng AB, AC
Dùng thước thép đo lại cạnh AB và AC, Hằng số gương chính là phần sai số đo được bằng thước thép và máy toàn đạc.
Phương pháp này có ưu điểm là có thể kiểm tra hằng số gương một cách nhanh chóng, tuy nhiên khi sử dụng phương pháp này vẫn có sai số do thước thép và sự sai số về cạnh xiên khi kéo thước trên bề mặt địa hình không bằng phẳng tuyệt đối.
- Cách 2: Kiểm tra bằng máy toàn đạc.
Chỉnh hằng số gương trong máy toàn đạc bằng 0mm
Đặt máy tại A, cân bằng máy chính xác, đo cạnh bằng AB và AC. Tiếp theo dựng máy tại B, đo cạnh bằng BC. Hằng số gương là giá trị khoảng chênh lệch đo được và tính theo công thức k=AC-(AB+BC)
Phương pháp này có ưu điểm là loại bỏ được các ảnh hưởng của sai số, Tuy nhiên sẽ tốn nhiều thời gian để kiểm tra .
>> Xem chi tiết cách cài hằng số gương máy toàn đạc tại đây
4. Một số loại gương máy toàn đạc điện tử phổ biến hiện nay.
- Gương giấy
- Gương đơn Leica
- Gương Mini Leica
- Gương đơn Nikkon
> Tham khảo thêm các bài viết về máy toàn đạc:
Bài viết trên đây đã chia sẻ những thông tin cần biết về hằng số gương máy toàn đạc. Hy vọng hữu ích với bạn đọc. Cùng đón chờ những bài viết tiếp theo của Geotech Global nhé!
